Polonya ( Krakow -Kazimierz- Bedzin )

Polonya ( Krakow  -Kazimierz- Bedzin )

Polonya, ziyaret eden hemen hemen tüm Türklerin sevdiği bir ülkedir. Yemek kültürü diğer Avrupa ülkelerine göre gelişmiş, hoşgörülü bir ülkedir. Ben de görür görmez çok sevdim Polonya'yı. Yemyeşil bir ülke. İnsanlar yabancılara, trafiğe, doğaya,hayvanlara kısaca her şeye ve herkese saygılı. Ayrıca çok sıcakkanlılar.

Polonya hakkındaki bilgi vermeden önce fotoğraflarla hızlı bir Polonya turu atmaya hazır mısınız?
Youtube : https://youtu.be/Q-8EfqWd1-k

Para Birimi : Zloti
Nüfus : 38 milyon
Saat Dilimi : Gtm +2
Başkent: Varşova
Yönetim şekli : Demokrosi (1989 yılından itibaren)
Dil : Lehçe
Millet %99Leh



Polonya'da ilk durağımız Bedzin diye adlandırılan küçük bir kasaba. Okunuşu Benjin. Bu küçük huzurlu kasabada tarihi bir kale ve tarihi bir saray yer alıyor.
Bedzin 2. Dünya Savaşı'ndan önce kozmopolitik bir yapıya sahipmiş. Yahudiler ve Hristiyanlar beraber yaşamış. Bedzin'e Yahudiler 14. Yüzyılda ekonomiyi düzeltmeleri için davet edilmişler ve savaşa kadar burada yaşamışlar.

Tarihten bir kesit : 2. Dünya Savaşı'ndan önce Polonya nüfusunun onda biri Yahudilerden oluşuyormuş. Arada bir anlaşmazlıklar çıksa bile, Hristiyanlarla Yahudiler uyum içinde yaşamışlar. Savaşın başladığı günden 3 gün sonra, Hitler Polonya Bedzin'i İşgal etmiş. Çünkü savaştan önce Polonya Almanya sınırı Bedzin'e sadece 5 kilometre uzakta imiş. Savaş dönemi benzinde 36.000 Yahudi yaşamakta imiş. Alman askerleri şehre girer girmez Yahudileri öldürmeye başlamışlar. Alman askerlerinden kaçan Yahudiler sinagoğa sığınıp kendilerini kitlemişler. Alman askerleri devasa sinagoğu içindeki insanlarla birlikte yakmış. Kaçabilen çok az insan Sinagoğun arkasındaki kiliseye sığınmış. Papaz onları korumuş ve tepenin arkasına kaçmalarına yardım etmiş.  
Duvarında İbranice tabelada olan dünyada çok az sayıda kilise varmış, Bedzin'deki kilise de bunlardan biri.



Bedzin'de kale, kilise ve saray ziyaretinden sonra 150 yıllık Yahudi Mezarlarını ziyaret ettik. Her ailenin bir sembolü varmış. Örneğin yüzden Yahudi ailesi Kohenlerin sembolü 2 elmiş. Yahudiler de müslümanlar gibi mahşer günü uyanacaklarına inandıklarından mezar onlar için çok önemli. Kudüs'e doğru gömülüyorlar ve baş uçlarına mezar taşı konulur. Hitler bu geleneği bildiği için öldürdüğü Yahudileri yaktığı düşünülüyor.
Mezar ziyaretinden sonra Yahudilerin ibadet etmek için kullandığı odalardan birini gezdik. Sadece Bedzin'de bu odalardan 80 tane varmış. Kadınlar erkekler bu odalarda aynı anda beraber ibadet etmemişler. Kadınlar üst katta, erkekler alt katta ibadet etmişler.

Tarihten bir kesit :Polonya'yı Hitler işgali sırasında Yahudilere bazı caddeler yasaklanıyor. Kollarına beyaz bir bant takılıyor ayırt edilebilsinler  diye. Hitler 1942'de Yahudiler için bir Getto kuruyor. Tüm şehirdeki Yahudileri fakir Polonyalıların yaşadığı merkeze götürüyor. Oradaki fakir Polonyalıları şehir merkezine getirip yerleştiriyor.

1943'te Austrischteki Yahudi kampına götürülüyorlar ve gazla öldürülüyorlar.700 yıldır bu topraklarda  yaşayan tüm Yahudiler öldürülüyor.

KRAKOW :
Başkent Varşova'dan sonra ülkenin en büyük ikinci şehri. Nüfusu 1.000.000 , kışın gelen öğrencilerle birlikte 1.250.000 oluyor.
Savaştan önce 65.000 Yahudi yaşarken savaştan sonra 4000'ı  dönmesine rağmen, şuan ki yaşayan Yahudi sayısı 700.

Krakow muhteşem güzellikte bir şehir. 1 tam gün ayırmamıza rağmen gezmeyi bitiremedik hatta gezmeye doyamadık. Şehrin tamamı tarihi yapılardan oluşuyor ve iyi korunmuş.

Şehrin içinden Wisla nehri geçiyor. Türkçesi Vistül olan nehir, Polonya'nın en uzun nehridir.

Şehrin kocaman bir meydanı var. Meydanda modern heykelleri görebilirsiniz. Ayrıca ünlü bir Polonyalı şair Adam Mickiewicz'in heykeli var ve buluşma noktası. Herkes Next to Adam yanında buluşturmuş. Bu meydan çok canlı. Bir çok konser ve gösteri yapılıyor. Ayrıca çok sayıda kafe ve restoranlar mevcut. Bu meydanda en dikkat çeken devasa Saint Mary katedrali'dir. Polonya'da katedrallerin enerji merkezlerine kurulduğuna ve buralardan iyi enerji alabileceklerine inanıyorlar.

Şehrin en güzel yeri kale. Üniversitede aldığım  tarih dersimden hatırladığım kadarıyla iki türlü kale vardı. Birincisi askeri üst şeklinde içinde sadece asker bulunan, ikincisi içinde saray ve şehri bulunduran, şehrin etrafını korumak için çevreleyen kaleler. Krakow kalesi ikinci kale tipinde. Kalenin içi adete başka bir şehir var.

Kale 16. Yüzyıldan kalma. Rönesans'ın etkisiyle dekore edilmiş. İçinde saray var. Sarayın önünde kral ve kraliçeye gösteri yapılan alanlar var. Bu saraya bize Topkapı sarayını hatırlattı.

Sadece Krakow'da 150 kilise mevcut. Saint Mary katedralinden sonra en ünlü kiliseler Piotra i Pawla ve Sw. Michals kiliseleri. Piotra i Pawla ' yı üniversite öğrencileri daha cok tercih ediyorlarmis. Sw. Michalis ise çok eski bir kilise ve içi tamamen Altın kaplı.

Kazimierz
Kazimierz, şehir içinde bir şehir. 1950'lili yıllarda Yahudiler'in çoğunlukla yaşadığı bir yermiş. Bu şehirde 7 sinagog ve bir çok dua evi varmış.Old sinagog 15 yy dan kalma bir Sinagogmuş. Bu şehirde iki din beraber yaşarmış. Şuan sadece turistik bir merkez.

JCC  ( Jewish Community Center - Yahudi Toplum Merkezi )

Bu merkez 10 yıl önce açılmış.
Amacı Krakow'da yaşayan Yahudileri bir araya getirmek. İçinde yaşlılar kulübü, öğrenciler kulübü ve kreş mevcut. Kreşte 14 öğrenci var. Krakow'da yaşayan 700 civarı Yahudi varmış ve bunların %85 i Hristiyanlarla evlilermiş. Bu merkez bunu sorun etmeyip , herkese sahip çıkıyor. Bu merkez Krakow'da yaşayan Yahudileri, Hıristiyanları ve Müslümanları bir araya getiren bir yer. Birçok etkinlik düzenliyorlar. Sergiler açıyorlar, sunumlar yapıyorlar, yarışmalar, yemekler düzenliyorlar, özel günleri kutluyorlar. Merkezin hemen yanında bir Sinagog mevcuttur.